<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> Il Biviano 425 <lb/>
ci la si posiziun davantéva mintga dì plö nonsustenibla, er or da la raschun <lb/>
ci' ls Tirolers vevan fatg praschunir al general Mainoni, ho deliberè d' as <lb/>
ratrér sur Flüela, Albula e Scaletta, ma bitg sainza laschér guarnischuns <lb/>
per protéger als pass. El sez è curìa an agiüt a las truppas de la <lb/>
Luziensteig sot al general Menard, minatgedas da l' arméda austriaca cumandéda <lb/>
… dal general Hotze. Dantant er Bellegarde, comandant dell' arméda <lb/>
tirolesa, ho gìa l' ûrden d' as impusessér del Flüela, Albula, Scaletta e <lb/>
Giülgia, catschér anavos als Franzes, e marschér sur al Sêt e Splüga an <lb/>
Italia a scopo d' as unir all' arméda sot Suvarow, vanschéder de la Republica <lb/>
… Cisalpina. <lb/>
Uschìa al dì 13 Matg 1799 ün' avantguardia de l' arméda tirolesa <lb/>
s' avanzéva no dal Giülgia sainza avair catè obstáchel nagiügn o suldéda <lb/>
franzésa sö la muntôgna. Cur ci marschévan gió dal Giülgia cunter Suräva <lb/>
avant ci rivér an Allagh, la gliètetta bragaèstga as era riunida an malghetta <lb/>
a Capalotta „a guardè i Tiroler“ e saglivan anavant e anavos, as zupond <lb/>
baign er davos las cesas, e tgütond an manîra da der suspet als Austriacs, <lb/>
als quals pigliond els pür mema per spias franzesas, honn cumanzè a fer <lb/>
schüvlér varzaquantas ballas or a Capalotta. Saigls, e davent mintg' ögn <lb/>
aint la si cafûna: „Anniman buzzaruna, ca' l tun ca' v sblotta!“ [p. 111] e <lb/>
seran e puntan üsch e barcuns, „parchè i Tiroler hann al tun ent al <lb/>
butatg“! <lb/>
A las uras 9 da la duman eran als Tirolers an vista sö Crap - <lb/>
Suallas; üna salva da lur armas da fütg vers las palantschottas serva da <lb/>
segnál ci cumainza al cumbatt. Energicamaint vegn raspondìa al fütg da <lb/>
banda franzesa sö l' antschatta, ma a motiv ci 'ls Austriacs eran an grazia <lb/>
da lur posiziun elevéda or purtéda da lur schlupetts, honn taschìa zîva <lb/>
quasi dafatg; dantant fagévan plóver als Austriacs ballas a Sumbaiva da <lb/>
las qualas mintga tant ögna schüvléva aint da balcun. Avant ci la cesa <lb/>
Gronda a Sumbaiva brüschess, as vazéva aint la paré e vi da l' üsch las <lb/>
foras da las ballas austriacas. — Da Crap - Suallas als Tirolers as moven <lb/>
óssa dabót gió vers al punt, ma' ls Franzes dêrvan ün fütg privlus e svilupéschan <lb/>
… tot lur fôrza per impedir ad els da passér al punt; per esser or <lb/>
da la purtéda da las ballas franzesas, dublégian quindi als Tirolers in sö <lb/>
vers Crap - Milan e' l Plaz. Üna stafetta francesa a tgaval era immediat <lb/>
partida; ün rinfôrz da Franzés era an marscha. Al fütg vegn mantignìa <lb/>
calurusamaint, ma nu ponn impedir ci' ls Tirolers as tiran adögna pü' n ora; <lb/>
surmuntévan giò la sponda ci magna al Plaz, cur ci' ls Franzes, vazond ci <lb/>
l' inimic minatgéva da rivér gió' l Mulegn e passér lo' l punt pels attachér <lb/>
da dies —, bandunéschan lur fortezza e filan an cûrsa vers al Mulegn per <lb/>
occuper els sez quella pusiziun. Ossa als Austriacs fülminéschan giò üna </body> </text></TEI>
