<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> 424 Rodolf Lanz <lb/>
dals viturins aint la suesta e pigliévan or tailas da ponn e saida, calamandras <lb/>
… (stoffa an velü fluratè) e amplivan da quistas räbas als barilets <lb/>
vüds da muniziun cu la spranza d' als pudair mandér an Francia. Vevan <lb/>
surtot nagiügn ritegn sön räbas mangiativas e sön bavrondas: co niva piè <lb/>
andu ci' n era e tschernìa quel ci plaschéva sainza salüder nagiügn. Sürtot <lb/>
l' ustaréa da Anda Angligna per esser baign furnida da tot l' occorent, era <lb/>
al plaz favorìa, co is la gudévan; da las protestas dell' ustîra is impipévan, <lb/>
nu la capivan bitg e rievan la vazzond an rabgia, la stumplévan baign er <lb/>
or dal schlèr e fagévan sez da padruns. <lb/>
[p. 109] Üna saira festegiévan varzaquants giuvinásters ansemel cun <lb/>
suldéda franzesa l' Uniun da las trais Legas cu l' Helvetia. Addia Rätia <lb/>
— niva ditg — la patria da nus tots è l' Helvetia! Era al dì 5 da Matg <lb/>
1799. As veva tignìa cumögn general per tots, vaschegns e abitants, per <lb/>
Rätiers e Helvetiers, scu ci 'léva al nov ûrden, per elìger als deleghès tar <lb/>
la Rapresentanza Popolara a Cuira 9 Matg 1799. Co niva fatg légher <lb/>
cun madalénas sön maisa. Ün Capitani Franzes sürtot nu tschünéva bitg <lb/>
da fer propaganda per las novas ideas da libertet. Aint al pathos da <lb/>
fratellanza pagéva el da béver a tot al mond! Parfegn l' ustîra rieva quella <lb/>
saira cun tschêrts üglietts malizius dantant ci le mittéva an gajoffa la <lb/>
munaida pel vegn bavìa. Ma quista canéra tschünéva mai, dona ustîra <lb/>
vegn mandéda a litg e la nôtg passantéda an baracca. Cur ci' l dì guardéva <lb/>
… aint da fanestra, schaschévan els starnìas pel schlér antûrn; aint la <lb/>
letizia da lur cor, vevan els amblüdè da sarér la spegna, e la bott gronda <lb/>
era curida or totta a lamgér aint als sis devots, ci pizévan sö cu la testa <lb/>
or dal vegn scu las ranglas cu la testa or dall' äva. Testimoni vivent da <lb/>
schi nobla clientela è la bott seza, sö la quala per memoria è nia scritg: <lb/>
„Viva ci beva bun vegn.“ Tala la festa a Baiva da l' Uniun cull' Helvetia! <lb/>
L' ustîra Anda Miotta veva per prudenza fatg mürér sö per taimp la <lb/>
pôrta d' ün schlèr ci cuntigniva las miglras mangiativas, bavrondas, gaffens <lb/>
e ornamaint da valur; e la malizia füss er gartagéda, schi la perversitet <lb/>
d' ün quai vaschegn nu vess tradìa al salv zuppè. Gió eran als Franzes <lb/>
zîva a sbuér gió' l mür per as padrunir da la räba zupéda, cur ci nonspetgond <lb/>
… vegn datg l' allarm d' occupér las palantschottas per fer front a suldéda <lb/>
… austriaca ci' s avanzéva. <lb/>
[p. 110] Era al dì da tschentgesmas 13 da Matg. Austriács as <lb/>
avanzévan dal Giülgia. Eran als Tirolers del general Bellegarde, cunter <lb/>
als quals cumbattévan als Franzes sot al general Lecourbe. Per divers <lb/>
taimp la furtögna da las armas a Nagiadegna tranter als combattents era <lb/>
bitg decisiva; als Tirolers füssen però ìas vanschéders, schi vessan savìa <lb/>
profiter miglier da lur momentani success. Al general Lecourbe, vazond </body> </text></TEI>
