Predgia festala
605
il mez da communicaziun il plü efficace, cha spiert uman cognuoscha, non
ais inguotta main ed inguott' oter, co ün valent pass inavant in quaista
direcziun — vers quaista mira; … üna peidra principala nel edifizi da
sviluppaziun plü generala, plü sgüra, plü libra della populaziun engiadinaisa
in Engiadina. Ed uossa domandain: … Sarà eir in quaist pass la benedicziun 5
… del Segner, sco ella ais statta cun noss antenats? Tants da quels
convaschins, chi aman cordialmaing lur vallada, temman, cha que non saja
il cas, cha costüms esters, sovenz main buns e main pürs, intran, temman
cha intra ün' agitanta chatscha zieva il mammon, servilismo viavant ils
portadurs da tal — insomma, cha l' Engiadina non sarà plü la veglia, 10
solida Engiadina.
Ad ais tschert, diletta raspada, cha intran eir elemaints zuond esters
e contraris a nos möd da pensar e da resentir, tendenzas brich adequatas
al spiert ed al cour dell' Engiadina. Que non poderans tschertamaing
brich impedir, ma que cha podains ais: conservar e dar saimper nova forza 15
e vita al bun spiert, alla buna vaina, cha ils antenats ans han acquistà
e relaschà. Dain forza e vita a quel, usche cha el s' imprima als elemaints
… inadequats e suottametta quels al bön.
Ün spiert da solida lavur inspiraiva ils vegls, avain nus dit. Scha
nus l' avain amò, schi renovain hoz la lia con quel e tgnain be davent da 20
nus oravant tuot il spiert laschantiv, il spiert da non reala lavur, il spiert
da lotteria nella lavur, schi, sforzain a tai eir tuots elemaints contraris
e' ns preservain da servilismo, ans conservain independenza individuala.
Perche in tal spiert füt Dieu eir con ils antenats, perche Dieu ais il
spiert da reala, solida, plana, consecutiva — be pass per pass progredienta 25
… lavur. In istess temp animaiva … noss babuns ün spiert d' eroica
resoluziun, avain nus dit. Fain lia eir con quel, eu craj, cha qualchosa
da tal ais amo avant man — tschertas resoluziuns praisas nels ultims ans
testifichan que. Lontans da tuotta vana speculaziun e da tuotta tentativa
sainza testa e fondamaint, tendain vers ün' ota, nöbla, güdiziusa mira, con 30
tuotta forza, con interas trattas: in tal spiert ais Dieu, al curaschus
güda Dieu.
Con il spiert da solida, reala, ma eir resoluta, curaschusa lavur as
collia assaimper ün spiert da modestia e simplicità. Eu ha remarchà viavant
… co cha tants da noss antenats han lavurà con success e' s han adozats 35
… a florizanta benestanza. Els avettan pro que continuamaing occasiun
da gnir in contact con il plü grand luxo. Il bel füt, ch' els savettan conservar
… ün spiert democratic, modest, simpel, chi resguardaiva ogni lavurius,
real crastian sco pari infant del creatur, degn d' esser onurà e respettà.
Dain hoz nova forza e punta a tal spiert, tgnain insembel a dar nova 40
<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> Predgia festala <lb/>
605 <lb/>
il mez da communicaziun il plü efficace, cha spiert uman cognuoscha, non <lb/>
ais inguotta main ed inguott' oter, co ün valent pass inavant in quaista <lb/>
direcziun — vers quaista mira; … üna peidra principala nel edifizi da <lb/>
sviluppaziun plü generala, plü sgüra, plü libra della populaziun engiadinaisa <lb/>
in Engiadina. Ed uossa domandain: … Sarà eir in quaist pass la benedicziun 5 <lb/>
… del Segner, sco ella ais statta cun noss antenats? Tants da quels <lb/>
convaschins, chi aman cordialmaing lur vallada, temman, cha que non saja <lb/>
il cas, cha costüms esters, sovenz main buns e main pürs, intran, temman <lb/>
cha intra ün' agitanta chatscha zieva il mammon, servilismo viavant ils <lb/>
portadurs da tal — insomma, cha l' Engiadina non sarà plü la veglia, 10 <lb/>
solida Engiadina. <lb/>
Ad ais tschert, diletta raspada, cha intran eir elemaints zuond esters <lb/>
e contraris a nos möd da pensar e da resentir, tendenzas brich adequatas <lb/>
al spiert ed al cour dell' Engiadina. Que non poderans tschertamaing <lb/>
brich impedir, ma que cha podains ais: conservar e dar saimper nova forza 15 <lb/>
e vita al bun spiert, alla buna vaina, cha ils antenats ans han acquistà <lb/>
e relaschà. Dain forza e vita a quel, usche cha el s' imprima als elemaints <lb/>
… inadequats e suottametta quels al bön. <lb/>
Ün spiert da solida lavur inspiraiva ils vegls, avain nus dit. Scha <lb/>
nus l' avain amò, schi renovain hoz la lia con quel e tgnain be davent da 20 <lb/>
nus oravant tuot il spiert laschantiv, il spiert da non reala lavur, il spiert <lb/>
da lotteria nella lavur, schi, sforzain a tai eir tuots elemaints contraris <lb/>
e' ns preservain da servilismo, ans conservain independenza individuala. <lb/>
Perche in tal spiert füt Dieu eir con ils antenats, perche Dieu ais il <lb/>
spiert da reala, solida, plana, consecutiva — be pass per pass progredienta 25 <lb/>
… lavur. In istess temp animaiva … noss babuns ün spiert d' eroica <lb/>
resoluziun, avain nus dit. Fain lia eir con quel, eu craj, cha qualchosa <lb/>
da tal ais amo avant man — tschertas resoluziuns praisas nels ultims ans <lb/>
testifichan que. Lontans da tuotta vana speculaziun e da tuotta tentativa <lb/>
sainza testa e fondamaint, tendain vers ün' ota, nöbla, güdiziusa mira, con 30 <lb/>
tuotta forza, con interas trattas: in tal spiert ais Dieu, al curaschus <lb/>
güda Dieu. <lb/>
Con il spiert da solida, reala, ma eir resoluta, curaschusa lavur as <lb/>
collia assaimper ün spiert da modestia e simplicità. Eu ha remarchà viavant <lb/>
… co cha tants da noss antenats han lavurà con success e' s han adozats 35 <lb/>
… a florizanta benestanza. Els avettan pro que continuamaing occasiun <lb/>
da gnir in contact con il plü grand luxo. Il bel füt, ch' els savettan conservar <lb/>
… ün spiert democratic, modest, simpel, chi resguardaiva ogni lavurius, <lb/>
real crastian sco pari infant del creatur, degn d' esser onurà e respettà. <lb/>
Dain hoz nova forza e punta a tal spiert, tgnain insembel a dar nova 40 </body> </text></TEI>