<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> 596 Andrea Mohr <lb/>
custabs da stampa grands e pitschens alchüns pacs exercizis per imprender <lb/>
a custabgiar ed a leger, il Bap - nos, la credentscha, ün' uraziun comüna e <lb/>
l' avis al magister da scola, da far pronunziar cler tuots ils custabs, vocals <lb/>
e diftongs, pustüt il l, il g ed il s, acio cha' ls infants non vegnan a balbegiar. <lb/>
5 … Quaista sia Taefla avaiva Bivrun fat stampar in romantsch, per <lb/>
cha' ls infants da pitschen in sü imprendan ad urar in nos linguach, allura <lb/>
eir a savair leger. Tenor ils reformaturs dovaiva l' idiom matern esser al <lb/>
pövel seis idiom sanch. <lb/>
Usche as comprova Bivrun tras publicaziun da sia Taefla, sco eir <lb/>
10 tras traducziun del catechisem sco fidel preceptur del pövel ladin, schi amo <lb/>
plü con que, ch' el tradüa e fa a seis cuost squitschar il nov Testamaint <lb/>
da nos Segner Jesu Cristo in romantsch, l' an 1560 1). El para, pro <lb/>
sia traducziun d' avair profittà della classica versiun latina, fatta e publichada <lb/>
… l' an 1556 da Castellio. Dal Testamaint da Bivrun avains tras <lb/>
15 L. Papa nel an 1607 üna seguonda ediziun. <lb/>
Nella prefaziun da seis nov Testamaint ladin declera Bivrun, d' esser <lb/>
a tala difficila impraisa stat incuraschà, schi intgnü da Filip Gallicius e <lb/>
d' oters „frars“ plüs. Gallicius neir non manca, in cuort excurs, miss in <lb/>
testa della traducziun, con commovants pleds da la recommandar. El <lb/>
20 scriva: „Mu huossa ho deus, par sia buntæd astastdô sü l'g spiert d' ün <lb/>
nos hum, dalg illatrô, e bain sappiant Jacobi Biffrun ù Tüschet, aquæl es <lb/>
do taunta scijntia, chel ho (sco tü uais aqui) l'g sês sainc plêd ilg nos <lb/>
launguaick ardüt, cun plü cuorts plêds, ed adestrezza, co eau haues pudieu <lb/>
crair, che s' haues pudieu fer. Par quæl nus tuots dain ingrazchier dieu, <lb/>
25 quæl chi amiauelmang huossa fauella cun nus igl nos plêd, sco el er in <lb/>
tuots oters paija[i]s fò. Et er sauair grô ed dêgnamaing luder … aquel dit <lb/>
nos hum, schi bain gio el nu scherchia lôd da nus, ma sul da deus. Pür <lb/>
uus ligiais aquè ed inprandais cun uos œilgs à uair chi uos saluêdar saia, <lb/>
e che aquel cun sia sanchia buochia amuossa.“ <lb/>
30 Oravant alla traducziun sta eir la remarcabla, degna prefaziun da <lb/>
Bivrun svessa e sia excellenta traducziun ladina d' ün excurs d' Erasmo da <lb/>
Rotterdam davart il möd da leger il pled da Dieu e davart il guadagn <lb/>
ch' ün da quel possa far, in conclusiun finalmaing illustra perfin col nom <lb/>
da Leo X, sco Erasmus disch, il plü grand pastur della baselgia. <lb/>
35 Indisputabelmaing ha Bivrun con quaista sia traducziun del nov <lb/>
Testamaint in ladin procurà alla reformaziun dadaint munts l' indispensabel <lb/>
appoggi e fondamaint, usche ch' ella s' ha eir pro nus podü consolidar <lb/>
e 's <lb/>
1) Bifrun Jachiam. L' nuof sainc Testamaint da nos Signer Jesu Christi, <lb/>
prais our delg Latin et our d' oters languax et huossa da nœv mis in Arumaunsch. <lb/>
… Schquischo ilg an 1560. </body> </text></TEI>