<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> 594 Andrea Mohr <lb/>
Sto in quista rubrica in spezial relevar ils plants ed avisamaints 1). <lb/>
E' ns provan … quels prüms da melodia zuond lamentusa e pessimistica, cha' l <lb/>
muond eira eir quella vouta muond; pero na inclinà a' s irritar cunter la <lb/>
salüdaivla, scha eir amara vardà ed a … s-chivir ogni seria meditaziun pro <lb/>
5 necessaria penitenzia. E prevalaiva quella vouta nel pövel ladin per bler <lb/>
l' objectivismo biblic al esagerà subjectivismo. <lb/>
D' avisamaints s' ha da nossa perioda duos distinguits, l' ün dals 1566, <lb/>
supra l' ovazun dels 22, 28 e 29 Auost, la quala occasionet grandissems <lb/>
dans e custet a bleras persunas la vita, sco p. ex. eir alla degna consorta <lb/>
10 del imnolog e cronist Champel a Susch: — l' oter dals 1568, fingia da <lb/>
Mohr in seis archiv publichada, e dafatta bricha con modificaziuns, sco <lb/>
Decurtins disch, „arbitrarias“. La medema ingüst' imputaziun fa Decurtins <lb/>
in sia crestomazia eir ad Alfons Flugi in rapport a sia publicaziun della <lb/>
chanzun davart la guerra pel chastè d' Müsch. L' avisamaint dels 1568, <lb/>
15 scrit in seguit d' ün fenomen meteoric, es remarcabel pustüt per Scuol e <lb/>
l' Engiadina bassa. El mossa, cha' ls preceptors e savants da quella vouta <lb/>
non mancaivan, d' approfittar d' appariziuns fenomenalas, per avisar il pövel <lb/>
alla vardà, manifestada dal spiert, e cha' l pövel da parte sia neir non <lb/>
mancaiva, da supponer e d' arcognoscher in quellas la vusch da quel Dieu, <lb/>
20 chi es spiert. L' univers, pels temps della reformaziun, non as dissolvaiva <lb/>
in üna immensa quantità d' imperceptibels ed incomprensibels atoms o <lb/>
cellulas primordialas, dimperse restaiva sco macrocosmos al Suprem la <lb/>
sopcha da seis peis. <lb/>
Pussibel, cha eir il cuort ammussamaint per imprender a bustabgiar <lb/>
25 ed a leger, in idiom della Val Müstair, podess con radschun esser inseri <lb/>
in quaista nossa prüma perioda. <lb/>
In fin da quaist excurs supr' il material literar, contgnü nels manuscrits <lb/>
… della prüma perioda, am permet da 'Ls render attents specialmaing <lb/>
amo sün ün da seis articuls. Quant modest e comün cha quel es, schi <lb/>
30 tantüna sarà e resterà el a nus tuots familiar e respettabel, e per la perioda <lb/>
reformatorica ourdvart caracteristic. Eu manai l' ABC 2). Citand 5 da <lb/>
seis vers, speresch da' Ls laschar il plü bain resentir, che cha' ls precepturs <lb/>
del 16. secul con l' ABC e permez da quella stimaivan al pövel da podair <lb/>
procurar. <lb/>
35 „Aint il prüm la tema da dieu devast tü avair, <lb/>
Schi vain tuotta sabjenscha in te a parair.“ <lb/>
1) Decurtins Crestomazia, V, 268 — 269. <lb/>
2) Decurtins Crestomazia, V, 467 — 468. </body> </text></TEI>