594 Andrea Mohr
Sto in quista rubrica in spezial relevar ils plants ed avisamaints 1).
E' ns provan … quels prüms da melodia zuond lamentusa e pessimistica, cha' l
muond eira eir quella vouta muond; pero na inclinà a' s irritar cunter la
salüdaivla, scha eir amara vardà ed a … s-chivir ogni seria meditaziun pro
5 necessaria penitenzia. E prevalaiva quella vouta nel pövel ladin per bler
l' objectivismo biblic al esagerà subjectivismo.
D' avisamaints s' ha da nossa perioda duos distinguits, l' ün dals 1566,
supra l' ovazun dels 22, 28 e 29 Auost, la quala occasionet grandissems
dans e custet a bleras persunas la vita, sco p. ex. eir alla degna consorta
10 del imnolog e cronist Champel a Susch: — l' oter dals 1568, fingia da
Mohr in seis archiv publichada, e dafatta bricha con modificaziuns, sco
Decurtins disch, „arbitrarias“. La medema ingüst' imputaziun fa Decurtins
in sia crestomazia eir ad Alfons Flugi in rapport a sia publicaziun della
chanzun davart la guerra pel chastè d' Müsch. L' avisamaint dels 1568,
15 scrit in seguit d' ün fenomen meteoric, es remarcabel pustüt per Scuol e
l' Engiadina bassa. El mossa, cha' ls preceptors e savants da quella vouta
non mancaivan, d' approfittar d' appariziuns fenomenalas, per avisar il pövel
alla vardà, manifestada dal spiert, e cha' l pövel da parte sia neir non
mancaiva, da supponer e d' arcognoscher in quellas la vusch da quel Dieu,
20 chi es spiert. L' univers, pels temps della reformaziun, non as dissolvaiva
in üna immensa quantità d' imperceptibels ed incomprensibels atoms o
cellulas primordialas, dimperse restaiva sco macrocosmos al Suprem la
sopcha da seis peis.
Pussibel, cha eir il cuort ammussamaint per imprender a bustabgiar
25 ed a leger, in idiom della Val Müstair, podess con radschun esser inseri
in quaista nossa prüma perioda.
In fin da quaist excurs supr' il material literar, contgnü nels manuscrits
… della prüma perioda, am permet da 'Ls render attents specialmaing
amo sün ün da seis articuls. Quant modest e comün cha quel es, schi
30 tantüna sarà e resterà el a nus tuots familiar e respettabel, e per la perioda
reformatorica ourdvart caracteristic. Eu manai l' ABC 2). Citand 5 da
seis vers, speresch da' Ls laschar il plü bain resentir, che cha' ls precepturs
del 16. secul con l' ABC e permez da quella stimaivan al pövel da podair
procurar.
35 „Aint il prüm la tema da dieu devast tü avair,
Schi vain tuotta sabjenscha in te a parair.“
1) Decurtins Crestomazia, V, 268 — 269.
2) Decurtins Crestomazia, V, 467 — 468.
<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> 594 Andrea Mohr <lb/>
Sto in quista rubrica in spezial relevar ils plants ed avisamaints 1). <lb/>
E' ns provan … quels prüms da melodia zuond lamentusa e pessimistica, cha' l <lb/>
muond eira eir quella vouta muond; pero na inclinà a' s irritar cunter la <lb/>
salüdaivla, scha eir amara vardà ed a … s-chivir ogni seria meditaziun pro <lb/>
5 necessaria penitenzia. E prevalaiva quella vouta nel pövel ladin per bler <lb/>
l' objectivismo biblic al esagerà subjectivismo. <lb/>
D' avisamaints s' ha da nossa perioda duos distinguits, l' ün dals 1566, <lb/>
supra l' ovazun dels 22, 28 e 29 Auost, la quala occasionet grandissems <lb/>
dans e custet a bleras persunas la vita, sco p. ex. eir alla degna consorta <lb/>
10 del imnolog e cronist Champel a Susch: — l' oter dals 1568, fingia da <lb/>
Mohr in seis archiv publichada, e dafatta bricha con modificaziuns, sco <lb/>
Decurtins disch, „arbitrarias“. La medema ingüst' imputaziun fa Decurtins <lb/>
in sia crestomazia eir ad Alfons Flugi in rapport a sia publicaziun della <lb/>
chanzun davart la guerra pel chastè d' Müsch. L' avisamaint dels 1568, <lb/>
15 scrit in seguit d' ün fenomen meteoric, es remarcabel pustüt per Scuol e <lb/>
l' Engiadina bassa. El mossa, cha' ls preceptors e savants da quella vouta <lb/>
non mancaivan, d' approfittar d' appariziuns fenomenalas, per avisar il pövel <lb/>
alla vardà, manifestada dal spiert, e cha' l pövel da parte sia neir non <lb/>
mancaiva, da supponer e d' arcognoscher in quellas la vusch da quel Dieu, <lb/>
20 chi es spiert. L' univers, pels temps della reformaziun, non as dissolvaiva <lb/>
in üna immensa quantità d' imperceptibels ed incomprensibels atoms o <lb/>
cellulas primordialas, dimperse restaiva sco macrocosmos al Suprem la <lb/>
sopcha da seis peis. <lb/>
Pussibel, cha eir il cuort ammussamaint per imprender a bustabgiar <lb/>
25 ed a leger, in idiom della Val Müstair, podess con radschun esser inseri <lb/>
in quaista nossa prüma perioda. <lb/>
In fin da quaist excurs supr' il material literar, contgnü nels manuscrits <lb/>
… della prüma perioda, am permet da 'Ls render attents specialmaing <lb/>
amo sün ün da seis articuls. Quant modest e comün cha quel es, schi <lb/>
30 tantüna sarà e resterà el a nus tuots familiar e respettabel, e per la perioda <lb/>
reformatorica ourdvart caracteristic. Eu manai l' ABC 2). Citand 5 da <lb/>
seis vers, speresch da' Ls laschar il plü bain resentir, che cha' ls precepturs <lb/>
del 16. secul con l' ABC e permez da quella stimaivan al pövel da podair <lb/>
procurar. <lb/>
35 „Aint il prüm la tema da dieu devast tü avair, <lb/>
Schi vain tuotta sabjenscha in te a parair.“ <lb/>
1) Decurtins Crestomazia, V, 268 — 269. <lb/>
2) Decurtins Crestomazia, V, 467 — 468. </body> </text></TEI>