<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> Survista della literatura ladina <lb/>
593 <lb/>
Ils prüms 11 mancan. Il seguond cudesch con seis 12 chapitels es complet. <lb/>
Non 's dovess que levar eir da tals antics memorials literars qualche toc <lb/>
adatà per nos cudeschs da scola? <lb/>
c) Material da tendenza püramaing instructiva. <lb/>
Natüralmaing s' chatta nels manuscrits eir exercizis d' aritmetica, in <lb/>
ün, derivant da Padruot Schuccan, col motto: 5 <lb/>
Imprenda bain üna giada ün, <lb/>
Schi 't vain tuot quint zuond comün. <lb/>
Nel medem manuscrit, d. d. 1601 — 1696, la procedura observada <lb/>
pro l' opignoraziun d' ün prà e' l conto dellas spaisas lapro incuorsas, ün' <lb/>
acta da partiziun, ün inventar e notizias da famiglia puncto nascitas, 10 <lb/>
battaisems, copulaziuns e mortoris. <lb/>
Ün cudesch scrit a man, derivant da Jon Jenatsch, probabelmaing <lb/>
il bap del famus Gierg Jenatsch, d. d. 22. Mai 1625, mossa, in che möd <lb/>
o forma ch' ün daja far ün' uraziun, saja in ün spusaretz, sün ün battaisem <lb/>
u in qualche oter fat chi esser vöglia. El contegna üna collecziun da s-chüsas … 15 <lb/>
o pleds per tuottas occorrenzas della vita, bain complimentus e comblats <lb/>
da serradüras e titels, pero zuond caracteristics pel möd da viver da quella <lb/>
vouta. <lb/>
In blers manuscrits s' chattan collecziuns da documaints politics, <lb/>
drettürials, giuridics: usche las versiuns ladinas della charta della lia dal 20 <lb/>
1524, della charta della lia culs set chantuns, della cuvgnentscha cul Tirol, <lb/>
quaistas our dal tudais-ch; … e la charta della partizun da gods, pasculs ed <lb/>
alps inter las vschinaunchas d' Engiadina sura, Suot - fontana - merla, dals <lb/>
1538 e 1543, our dal latin; plü ultra la traducziun da statuts civils, <lb/>
criminals e matrimonials in ladin. 25 <lb/>
Ün manscrit prova con duos muostras, cha fingia nella seguonda mittà <lb/>
del 16. secul perfin la correspondenza offiziala s' inserviva del idiom ladin. <lb/>
d) Cristianaivlas informaziun per infants e catechumens. <lb/>
Simils excurs a plaschaivl' edificaziun e devoziun da grand e pischen <lb/>
nel sain della famiglia s' chatta nels blers dels manuscrits, p. ex. uraziuns <lb/>
per daman e saira, ant e davo mangiar, ed in cas d' agonia e da mort; 30 <lb/>
domandas catecheticas davart ils commandamaints e la s. tschaina; chanzuns <lb/>
da Dieu, sco talas visavi a chanzuns profanas gnivan tituladas. <lb/>
Interessant es ün monolog, miss in bocca alla mort, e la chanzun <lb/>
del spiert e della charn, ün dialog supra la mort in 116 vers, repartits <lb/>
in 15 inegualas strofas 1). 35 <lb/>
1) Decurtins Crestomazia, V. 482 — 486. <lb/>
Romanische Forschungen XXIV. 2. </body> </text></TEI>