<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> Landamma Zaccaria Pallioppi <lb/>
543 <lb/>
sia mamma. Pac temp dopo il retuorn da nos student dall' università, als <lb/>
9 Juli 1844, avet lö la nozza, e la giunfra spusa dvantet üna veritabla ed <lb/>
exemplara engiadinaisa, üna buna, pisserusa e fidella muglier e mamma e massera. <lb/>
Jung gefreit <lb/>
Hat Niemand gereut, 5 <lb/>
disch il proverbi tudais-ch, … e quia s' ha 'l verifichà. <lb/>
* * <lb/>
Nus avain compagnà il giuven Pallioppi dalla chüna fin al introit <lb/>
nella vita prattica. Nos requint ais pür massa fragmentaric, plain lacunas <lb/>
e staziuns, chi non sun scleridas sufficiaintamaing; … ma nus avain tuottüna <lb/>
podü relevar, cha l' educaziun e las scoulas, ch' el ha giodü, l' abilitaivan 10 <lb/>
plainamaing ad occupar üna posiziun remarcabla nella vita publica ed in <lb/>
sia vocaziun. Guardain uossa ün pa, co cha que al get a man. <lb/>
Ouravant tuot non podaiva mancar, cha seis convaschins da Celerina <lb/>
al confidessan las caricas, dellas qualas els podaivan disponer in vschinancha. <lb/>
Effettivmaing ha el lavurà bler per seis comün in diversas posiziun, nomnadamaing 15 <lb/>
… ais el stat quasi tuot sia vita, e que il caracterisescha, commember <lb/>
… del cussagl da scoula, quasi saimper sco actuar. Seis protocols, <lb/>
chi non pon avair quanto a lur contenuto oter co ün interess local, sun <lb/>
quanto a lur fuorma ün stupend monumaint da prosa romantscha classica. <lb/>
Eir deputà da sia vschinancha nel Cumön pitschen füt el bleras voutas. 20 <lb/>
L' an 1853 l' eleget il Cumön grand sco nuder del circul; dal 1855 — 1857 füt <lb/>
el landamma, dal 1857 — 1859 deputà al Grand Cussagl e güdisch da pasch. <lb/>
Il titel da landamma al restet, tenor veglia üsanza, durante tuot sia vita, <lb/>
e blerz, pustüt glieud dad otras valladas, il titulaivan perfin Giunker <lb/>
Landamma. Dal temp, cha in pricipi be üna, plü tard be pacas famiglias 25 <lb/>
nöblas avaivan il dret da furnir ils landammas d' Engiadin' ota, s' avaiva <lb/>
mantgnüda nel pövel l' idea, cha 'l landamma saja saimper ün giunker. <lb/>
Non disch p. ex. eir Caratsch in üna poesia: <lb/>
Tuot combino füt dalla mamma <lb/>
E dal padrin Giunker Landamma! 30 <lb/>
Pallioppi, chi eira ün hom vairamaing nöbel da cour e da caracter, <lb/>
ma bricha da naschentscha e da schlatta, as divertiva particularmaing, cur <lb/>
ch' el avaiva d' explichar a qualche client, ch' el saja bainschi landamma, <lb/>
ma bricha giunker. <lb/>
El as retret allura plan plan vieplü dalla vita publica nel intent 35 <lb/>
da consacrar seis temp liber al stüdi della filologia ed in special della <lb/>
lingua romantscha, ed usche as fet que, cha seis convaschins non avettan <lb/>
plü occasiun da 'l onurar con otras caricas e ch' el restet, sco dit, per tuot <lb/>
seis dis landamma. </body> </text></TEI>