<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> 542 Andrea Vital <lb/>
sün el Signur cussgl. dels stadis J. U. Könz, chi eira da quel temp eir <lb/>
student a Jena, ma fingià plü avanzà in seis stüdis. El pigliet a Pallioppi <lb/>
… suot sia protecziun e füt seis leibbursch, fin ch' el, aviand fini seis <lb/>
stüdis, turnet in patria. Pallioppi intant vivaiva plüchöntsch retrat, adonte <lb/>
5 della buna compagnia e della multifarias occasiuns da 's laschar distrar <lb/>
dels stüdis. Diligiaint ed intelligiaint sco ch' el eira, al bastettan ses <lb/>
semesters, ch' el passentet per part a Jena, per part a Berlin, per al furnir <lb/>
nella giurisprudenza cognoschentschas teoreticas solidas e profuondas, impostüt <lb/>
… nel dret roman. Quel eira in Germania quella vouta ed ais stat <lb/>
10 fin avant pacs ans la base fundamentala del stüdi per ils giurists ed ha <lb/>
excercità sül giuven Pallioppi üna granda influenza. Seis sen pronunzià, <lb/>
sco cha nus vezzeran plü tard in sias lavuors filologicas, per üna sistemaziun <lb/>
… clera ed üna logica severa ha el raccolt sainza dubi dal stüdi del <lb/>
dret roman. Ch' el s' haja occupà con stüdis filologics fingià all' università <lb/>
15 non ais, a que ch' eu podet indreschir, probabel. Ma ch' el cognoschaiva <lb/>
… il romantsch fingià quella vouta blerun plü bain, co que chi ais <lb/>
hozindi il cas pro noss students a lur retuorn dell' università, e ch' el <lb/>
disponiva d' üna verva poetica insolita: quaist ans muossa üna poesia del <lb/>
1843, alla qualla revgneran plü tard. <lb/>
20 Installà sco advocat in seis comün patern, fet el que, cha la granda <lb/>
part fan e tuots stovessan far: el as tscherchet üna compagna per sia vita; <lb/>
o anzi, per dir il vaira, el s' accompagnet con quella compagna, ch' el <lb/>
avaiva schelt fingià avant co ir all' università. Returnà nempe dal ginnasi <lb/>
da Coira a Celerina, sco cha nus avain vis, nel Avrigl 1841, restet el <lb/>
25 là fin d' utuon e non profitet da seis temp be per far poesias ed admirar <lb/>
las fluors della cuttüra e las stailas del tschel. Anzi el fet our da sia <lb/>
vita svessa üna poesia, s' acquistand l' amur d' üna dellas plü bellas fluors <lb/>
della vschinancha, chi avaiva collas stailas glüschaintas da seis ögls tut <lb/>
possess da seis cour. Scha nos student con seis vainchün ans volaiva observar <lb/>
30 la regla fich recommandabla, cha la duonna haja dad esser var <lb/>
tschinch ans plü giuvna co l' hom, stovet el tscherchar sia spusa tanter <lb/>
quellas mattas, chi eiran apaina intradas nella società della giuventüm. <lb/>
Que eira apunto il cas con quella fluor con ögls glüschaints, dalla quala <lb/>
füt il discuors güst in quaist momaint: Giunfra Ursina Mengia Vicedomini, <lb/>
30 la giunfra spusa, eira nada als 21 Dezember 1825, sco figlia da Gian <lb/>
Battista Vicedomini e da Susanna nata Pool. Ella appartgnaiva da vart <lb/>
bap ad üna famiglia immigrada dalla Vuclina, chi avaiva pers seis vaschinadi <lb/>
… primitiv, sainza as acquistar ün oter nella nouva patria: ell' eira <lb/>
heimatlos. Da vart mamma appartgnaiva ella ad üna veglia schlatta da <lb/>
40 Celerina, e per que chi reguarda las qualitats chasarinas, tret ella davo </body> </text></TEI>