<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> Survista della literatura ladina <lb/>
599 <lb/>
In sia ductrina scritta, <lb/>
Ch' nuo auter lasschen staar, <lb/>
Sch' nuo wlain ngyr in la uitta, <lb/>
Ch' noass Bap a nuo uoul daar. <lb/>
Otras da quistas chanzuns aggiuntas derivan, sco las inizialas muossan, 5 <lb/>
… da Chasper Champel e da Duri Champel, seis figl, v. d. in origine <lb/>
dal bap, ma ch' ellas sajan dal giuven Champel statas polidas e glimadas: <lb/>
usche la chanzun, chi' s pronunzia cunter las processiuns e peregrinaziuns <lb/>
a St. Guadeng, a St. Nicolaus, a St. Giachen, al Monterrat, a Roma: <lb/>
„Chi tschearchia Petrum e saingk Paul 10 <lb/>
A Ruoma, quell ais narr e uaul.“ <lb/>
Amo otras s' chattan segnadas be con las inizialas C. C., Chasper <lb/>
Champel. E' s fa sentir in quellas ün' energica, victoriusa e triumfanta <lb/>
satirica supra actuals abüs, ün sarcasmo bugliaint cunter da quels. P. ex. <lb/>
in ün poëm, compost l' an 1530, dimena güst l' an davo cha Gallicus, bain 15 <lb/>
per intriguas, avaiva stovü bandunar Lavin, disch Champel: … <lb/>
Et in terra, lg bargiatœli ais par terra, <lb/>
Lg ais statt grand' hur' e uulantad da Dieu, <lb/>
Laudamus te, chia la messa quell' ha ruot ün pe. <lb/>
Adoramus te, e brichia queaus idels chi nun poan star 20 <lb/>
Ngraziad saia Christ, ch' l ns haa spandrad, [sün pee. <lb/>
Cun lg seis saingk plaed ch' l ans haa lgümnads, <lb/>
Ch' nuo nun uenngan plü surmnads. <lb/>
La poësia sta quia na nella forma, dimperse nels frappants contrasts <lb/>
e nella accumulaziun. 25 <lb/>
Diversas chanzuns popularas, sco p. ex. la via comüna per ir a sulazar, <lb/>
… la chanzun dels sudats, chi guardan sün las corunas dels potentats, <lb/>
ed otras da chantin mundan o eir bigot, sun transponüdas in chanzuns <lb/>
spiritualas, acio ch' ellas servan in veglia melodia, ma con oters pleds plü degns <lb/>
e plü razionals a salüdaivl' edificaziun in famiglia ed in plazs da giuventün. 30 <lb/>
La tendenza del Psalterio es, tenor la prefaziun del autur, d. d. <lb/>
Susch, di 9 Avrigl 1562, quaista, da procurar all' Engiadina bassa, tenor <lb/>
giavüsch, ün cudesch eir in seis dialect; al pövel ladin in general ün mez, <lb/>
per tour cognoschentscha eir del vegl Testamaint; ed a quels, chi vöglian <lb/>
gugent esser leids e' s allegrar con chantar, üna provisiun da chanzuns, <lb/>
cun las qualas minchün „poassa staar da buna uœllga, è chiantand s' allagrar 35 <lb/>
… cun Deis è brichia incuntra Deis; cun seis nütz è salüdt, è brichia <lb/>
cun seis grand dann è cundamnatzgiun da la sia oarma, in chiasa ed our <lb/>
d' chiasa, ud eir in baselgia.“ <lb/>
Per procurar al Psalterio quaist desiderà success e sustegner adestramaing </body> </text></TEI>