L'g Nouf Sainc Testamaint
267
DE MODO LEGENDI ET
scribendi linguam Rheticam,
quam Romanũ, seu Ladinum
… Rheti uocant.
Omnes consonantes uim propriam seruant. 5
Consonantes uerò cum aspiratione, ut sch pronunciantur, sicut apud
Germanos: ut in his,
Schmehen. Schaden. & similibus.
Rheti, schi, schinta, schunchia, sth, habẽt mitiorẽ sonum: sed asperiorem
… st, ut disth, bisthc, bœsthc. 10
L'g, l's, n', ns', s', cum apostrophe, sunt articuli: sed non in totum
pronunciantur, ut ferè accentus sint: ut l'g bœn, l's humens. Verbis quoq;
præponuntur, ut l'g ho amazo, l's ho fat murir, s' guasten, ns' agiüda,
n' hæ part: & similia.
L' m' d' t' cum apostrophe sequenti alia uocali, suam amittunt, more 15
Italico. Nam Rhetica uix patitur dictionem exeuntẽ in uocalem aliam dictionem
… uocali incipientẽ post se sequentem: ut l' hura, l' ira, m' ho, m' hauais,
d' uus, d' aque, t' ascurantêr, t' fêr fêr. pro èl hum, la ira, me ho, me
hauais, da uus, da aque, te ascuranter, te fêr fêr.
Similiter in eam formam dicuntur hæc: 20
Hol, pro ho el: num fer, pro nu fèr à mi.
Et alia nomina & uerba, qua amittunt sæpe ultimas uocales, sequẽte
dictione uocali præcedẽte.
Omnes uocales suum sonum seruant.
V, quando fungitur uice consenantis, etiam subsequente alia consonante, 25
pro f ponitur, sed sonans quippiam mitiùs, ut in his,
Alurus, urest, s' uessa: & alijs.
Diphtongi quoq; suam proprietatem in hac lingua Rhetica, sicut in
Latina obtinent.
ü cum duobus punctis superpositis, quasi diphtongus est, & frequens 30
est, & exprimit sonum Germanicum: ut in his,
Günstlich, Fründlich, & similibus.
Itali, hunc sonum simplici ut proferunt.
Vocalis cum accentu circumflexu producitur, quod frequenter accidit
huic linguæ & maxime in ultimis syllabis & monosyllabis, in nominis et 35
verbis: ut pôs, dôs, dêr, fêr, gnîr.
Vocalis cum accentu graui acutum sonum reddit, & frequens est in
uerbis imperatiuis, ut dò, fò.
Alia te usus docebit. Hæc tantùm pro simplici
… forma te admonui. 40
FINIS.
<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> L'g Nouf Sainc Testamaint <lb/>
267 <lb/>
DE MODO LEGENDI ET <lb/>
scribendi linguam Rheticam, <lb/>
quam Romanũ, seu Ladinum <lb/>
… Rheti uocant. <lb/>
Omnes consonantes uim propriam seruant. 5 <lb/>
Consonantes uerò cum aspiratione, ut sch pronunciantur, sicut apud <lb/>
Germanos: ut in his, <lb/>
Schmehen. Schaden. & similibus. <lb/>
Rheti, schi, schinta, schunchia, sth, habẽt mitiorẽ sonum: sed asperiorem <lb/>
… st, ut disth, bisthc, bœsthc. 10 <lb/>
L'g, l's, n', ns', s', cum apostrophe, sunt articuli: sed non in totum <lb/>
pronunciantur, ut ferè accentus sint: ut l'g bœn, l's humens. Verbis quoq; <lb/>
præponuntur, ut l'g ho amazo, l's ho fat murir, s' guasten, ns' agiüda, <lb/>
n' hæ part: & similia. <lb/>
L' m' d' t' cum apostrophe sequenti alia uocali, suam amittunt, more 15 <lb/>
Italico. Nam Rhetica uix patitur dictionem exeuntẽ in uocalem aliam dictionem <lb/>
… uocali incipientẽ post se sequentem: ut l' hura, l' ira, m' ho, m' hauais, <lb/>
d' uus, d' aque, t' ascurantêr, t' fêr fêr. pro èl hum, la ira, me ho, me <lb/>
hauais, da uus, da aque, te ascuranter, te fêr fêr. <lb/>
Similiter in eam formam dicuntur hæc: 20 <lb/>
Hol, pro ho el: num fer, pro nu fèr à mi. <lb/>
Et alia nomina & uerba, qua amittunt sæpe ultimas uocales, sequẽte <lb/>
dictione uocali præcedẽte. <lb/>
Omnes uocales suum sonum seruant. <lb/>
V, quando fungitur uice consenantis, etiam subsequente alia consonante, 25 <lb/>
pro f ponitur, sed sonans quippiam mitiùs, ut in his, <lb/>
Alurus, urest, s' uessa: & alijs. <lb/>
Diphtongi quoq; suam proprietatem in hac lingua Rhetica, sicut in <lb/>
Latina obtinent. <lb/>
ü cum duobus punctis superpositis, quasi diphtongus est, & frequens 30 <lb/>
est, & exprimit sonum Germanicum: ut in his, <lb/>
Günstlich, Fründlich, & similibus. <lb/>
Itali, hunc sonum simplici ut proferunt. <lb/>
Vocalis cum accentu circumflexu producitur, quod frequenter accidit <lb/>
huic linguæ & maxime in ultimis syllabis & monosyllabis, in nominis et 35 <lb/>
verbis: ut pôs, dôs, dêr, fêr, gnîr. <lb/>
Vocalis cum accentu graui acutum sonum reddit, & frequens est in <lb/>
uerbis imperatiuis, ut dò, fò. <lb/>
Alia te usus docebit. Hæc tantùm pro simplici <lb/>
… forma te admonui. 40 <lb/>
FINIS. </body> </text></TEI>