<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> Volksmedizin <lb/>
267 <lb/>
oura la dolur; eir pro bignuns e furguellas ais dit flaster bun par <lb/>
trar a madüranza maisdand cun sonscha da porch. <lb/>
6 Rascha culada dit rascha da chilgèr, vain cun bun success dovrada <lb/>
per trar oura spinas, sotaint las unglas dels mans, o pür in qualunque <lb/>
oter member. Eir vain quella applichada pro taigls e rimmas. <lb/>
7 Rascha, maisdand cun tschaira, miguogl bov e sang d' ragun fuorma <lb/>
il meglder flaster o sia schiloner per applichar sün rottadüras dels <lb/>
s-chiains … dellas chammas della bratscha e dellas costas. Quist schiloner <lb/>
fa buglir l' öss ruot bainbod. <lb/>
8 Il largià, o sia il fluid del larsch, maisdand cun öli d' oliva, tschaira <lb/>
e meil d' aviöls ais il meglder üt, osia unguent pro taigls, flechs e <lb/>
plajas. Quist üt tegna net la plaja, piglia davent l' inflamaziun, chi <lb/>
guarischa spert. <lb/>
9 Meil d' aviöls applich' ün sün bignuns u tocs inflamads, per allestir la <lb/>
madüranza. <lb/>
10 Quaigl d' usöls u vdels ha eir il medem effet, per trar a madüranza <lb/>
inflamaziuns, applichand sco flaster. <lb/>
11 Pappa da sem glin, vol dir farina da sem glin, cotta cun lat, tira plü <lb/>
lam, calma la dolur e promova eir spert la madüranza. <lb/>
12 Farina d' üerda maisda cun aigl schmachà ais eir ün flaster chi tirra <lb/>
spert a madüranza — renda pero plü dolur. <lb/>
13 Eir pan mas-chà, maisdà cun meil d' aviöls, ha quel effet. <lb/>
14 Sonscha veidra u lardo da porch, prodüja eir spert la madüranza dals <lb/>
bignuns e tira plü lam cun main dolur. <lb/>
15 Stoppada, quist mezz vain compost our da stoppa della chonva maisdà <lb/>
aint cun cleras d' öv e farina da fava ed applicha pro ruottadüras <lb/>
dellas chamas u della bratscha, davo havair miss a lö la ruottadüra. <lb/>
Dit implaster secha bainbod e tegna quatras la ruottüra insembel <lb/>
pro guarischun. <lb/>
16 Deblezzas dal stomi; per quist debel douvreivan noss antenats il <lb/>
sequaint: … Günaiver, aniss, pulè e zücher — eguala quantità, circa <lb/>
10 — 20 grams per sort — miss in ün morscher e fat puolvra. Da <lb/>
quista puolvra piglevan allura ogni voutta avant mangiar ün sdun <lb/>
da the plain in bocca e la traguondevan baivand aua davo; … la prüm' <lb/>
emna trais vottas il di, la seguonda duas vottas e la terza e quart <lb/>
emna üna vouta … a mezdi. <lb/>
17 Ün oter mez pe' l stomi. <lb/>
In ün vaider vain miss circa: ½ liter vinars da <lb/>
günaiver, ½ <lb/>
noda <lb/>
meil d' aviöls, unito ün peer zanins öli d' oliva e laschà possar 8 — 10 dids. </body> </text></TEI>