<TEI> <teiHeader> <fileDesc> <titleStmt> <title type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition>Digitalisierte Ausgabe</edition> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">1</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Köln</pubPlace> <publisher> <orgName>Sprachliche Informationsverarbeitung, Universität zu Köln</orgName> <email>buero@spinfo.uni-koeln.de</email> <address> <addrLine>Albertus-Magnus-Platz</addrLine> <addrLine>50923 Köln</addrLine> </address> </publisher> <availability> <licence target="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/de/"> <p>Distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.</p> </licence> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc> <bibl>Decurtins, Caspar: Rätoromanische Chrestomathie</bibl> <biblFull> <titleStmt> <title level="m" type="main">Rätoromanische Chrestomathie</title> <author> <persName> <surname>Decurtins</surname> <forename>Caspar</forename> </persName> </author> </titleStmt> <editionStmt> <edition n="1"/> </editionStmt> <extent> <measure type="pages">7260</measure> </extent> <publicationStmt> <pubPlace>Erlangen</pubPlace> <publisher> <name>Vollmöller, Karl</name> </publisher> </publicationStmt> </biblFull> <msDesc> <msIdentifier> <repository>Digizeitschriften.de</repository> </msIdentifier> <physDesc> <typeDesc> <p>Chrestomatie</p> </typeDesc> </physDesc> </msDesc> </sourceDesc> </fileDesc> <encodingDesc> <p>Dieses Werk wurde in XML/TEI P5 kodiert.</p> </encodingDesc> <profileDesc> <langUsage> <language>Rhaeto Romanic</language> </langUsage> <textClass></textClass> </profileDesc> </teiHeader> <text> <body> Davart far Cavals Temps de Noitg 243 <lb/>
p. 68 Davart far Cavals Temps de Noitg. <lb/>
In Lud: Obr: ha era faitg oservaziun sur lopiniun e meini che la <lb/>
Giuventeigna hagi ils Dreitgs de suplir la giustia cur che quella veng <lb/>
passiva numnadamein temps de Noitg, et administrar quella. Observau ha <lb/>
ins che la Giuventeigna manegi ch' ei sei Dreitgs ch' ella gaudi de far, sco <lb/>
ei veng deitg Cavals, de metter meuns vit Persunas, las quallas prinzipalmein <lb/>
… temps de Noitg maldueivlamein, seconverseschen ensemen e da mal <lb/>
tragtar Elas e. g: e cun runar pil Vitg entuorn, e biaras fierer en las <lb/>
Fanteunas, e chei sei mademamein Dreitg de metter meuns vit Propriatads <lb/>
privatas, cun rumper en l' escha, encurir ora Obiects, Spazar Teigs, far giu <lb/>
Clavaus, e lavagar … faitgs jasters. <lb/>
Che tut quei sei daventau da Temps en temps ei schon enconischent, <lb/>
aber mai sut in Tetel legal, e mai cun giustia. Per quella fin ha ins era <lb/>
l' Exparienza von Eilgs che encunter tals Abus ha efficadamein il obr: cur <lb/>
chei vegnieva plonschiu, dau remadura e giustia. <lb/>
Desperas sain bucca conterdir che savens han tallas prozeduras, en <lb/>
sesez ilegallas giu meglier effect, che sez las reprobaziuns dil obr:. Nuottaton <lb/>
meins sa ins en ina Tiarra, sche gie ei libra, aber tonaton zivilisada, <lb/>
p. 69 bucca cunzeder tals mettels ilegals, che gie chei han per mira <lb/>
bunas ovras. <lb/>
Ual aschia sa ei bucca vengnir dau tier che inconpatentas Persunas, <lb/>
e Corporaziuns possien en l' augtoritad dil Obr: cun vuler strufiar ils malfaitgs, <lb/>
… e surpassament zivils e Criminals. <lb/>
Per quella fin consideront il bien e schlied d' in Abus che ha giu plaz <lb/>
de Temps en Temps, enconischent ina talla maxima, ina Durtrina feitg <lb/>
rethica, che di tadlei tut e prendei ord lunder, il bien. ha in Lud: Obr: <lb/>
enflau per nezesari de far de saver puplicamein sin las Vischcas quei che <lb/>
scadin sapi co secuntaner. <lb/>
1. La moda e l' isonza preticada de far simplamein Cavals sco ei sadi, <lb/>
schei daventa senza noscher mal, e far Dons, ni allas Persunas, ni allas Propriatads, <lb/>
ei aschi lunsch consediu, che deigi sin naginas tgisas de quellas varts dau <lb/>
fei et atenziun sin fischcalmein vegnir prozediu. Cheu tras veng ei aber bucca <lb/>
tschuncau giu de taner Dreitg a Ploings che pudessen de quellas varts <lb/>
vegnir manai encunter quels che fan Cavals. <lb/>
2. Tuts exess de rumper en Casas, e mal tragtar ils Avdons de quella, <lb/>
ne auters leu presents, cun fridas, cun runar ora dils Cumachs, cun sturmentar, <lb/>
… a Tamentar, cun encurir ora ils cumachs, tuts exess de sepatronir, <lb/>
sut in u lauter tettel, per Vin de Cavals, sco ei veng deitg de faitgs <lb/>
privats, tuts exess de metter Meuns vit ils Bageitgs, cun far giu els, cun <lb/>
lavagar et tut auter. p. 70 quei ei lubiu a Nagin senza intervenziun e <lb/>
16* </body> </text></TEI>